Badania dobiegometryczne - pomiary dobiegu

Pomiar dobiegu – jest to pomiar mający na celu weryfikację czasu reakcji wyposażenia ochronnego zabezpieczającego dostęp do niebezpiecznej strefy maszyny. Pomiar ten należy wykonać w szczególności dla urządzeń bezpieczeństwa generujących sygnał zatrzymania maszyny w przypadku wtargnięcia w chroniony obszar. 

PODSTAWA PRAWNA
W polskim prawie i normach jest wiele przepisów wskazujących na konieczność sprawdzania elementów związanych z bezpieczeństwem:

• PN-EN ISO 13855 Bezpieczeństwo maszyn -- Umiejscowienie wyposażenia ochronnego ze względu na prędkości zbliżania części ciała człowieka;
• IEC 62046:2018 Safety of machinery - Application of protective equipment to detect the presence of persons, (pkt 7.3);
• PN-EN 61496-1:2007 – Bezpieczeństwo Maszyn – Elektroczułe wyposażenie ochronne – Część 1: Wymagania ogólne i badania;
• DYREKTYWA MASZYNOWA 2006/42/WE, która została wprowadzona przez Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (pkt. 1.4.1);
• Kodeks Pracy art. 215;
• Dz.U. 2002 nr 191 poz. 1596 - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. - §27, § 11.;
• Dz.U. 2005 nr 259 poz. 2170 - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa - §29.1, § 31.1b;
• Dz.U. 1997 nr 129 poz. 844 - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. - §40.1.

Zgodnie z wymaganiami zasadniczymi Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE oraz wymaganiami minimalnymi tzw. Dyrektywy Narzędziowej 2009/104/WE, a także zgodnie z normą Zgodnie z normą PN-EN ISO 13855:2010, zastosowane urządzenia ochronne powinny być usytuowane w odpowiedniej odległości względem strefy zagrożenia.  Odpowiednia odległość oznacza, że umiejscowienie urządzenia ochronnego musi zapewniać zachowanie odległości bezpiecznej pod kątem prędkości zbliżania się części ciała człowieka w stosunku do czasu zatrzymania maszyny po aktywowaniu urządzenia ochronnego. 

Np. podczas doboru kurtyn fotooptycznych  w stosunku do niebezpiecznej strefy należy ustalić zarówno niezbędną odległość urządzenia ochronnego od strefy niebezpiecznej, jak i wymiary kurtyny uniemożliwiające dosięgnięcie operatorowi do strefy zagrożenia poprzez ominięcie kurtyny kończyną. Bezpośrednie naruszenie płaszczyzny kurtyny musi prowadzić do zatrzymania maszyny w obliczeniowym czasie niezbędnym do pokonania odległości od obszaru wykrycia do obszaru zagrożenia. Obydwa warunki wymienione wyżej powinny być oczywiście spełnione równocześnie. W przypadku kurtyn bezpieczeństwa zapewniają one ochronę jedynie wówczas, kiedy zachowana jest bezpieczna odległość między nimi a obszarem zagrożenia. 

Nasze urządzenie pomiarowe do badania czasów reakcji układów bezpieczeństwa jest w zgodności z normą EN-ISO13855, EN12622  oraz wytycznymi dyrektywy maszynowej / narzędziowej odnośnie budowy maszyn. Urządzenie bada zdolność urządzeń zabezpieczających do faktycznego zatrzymania elementów stwarzających zagrożenie w czasie (tzn. np:. czy kurtyna jest w odległości wystarczającej do zatrzymania tłoka prasy w ciągu czasu jaki potrzebuje ręka operatora na przebycie odległości od miejsca reakcji bariery świetlnej do miejsca gdzie może nastąpić uszkodzenie kończyny).  Badania te są przeprowadzone wielokrotnie w celu wyeliminowania tzw. błędu pomiarowego. Po badaniu dobiegometrycznym zostaje sporządzony protokół pomiarowy z wynikami, wnioskami oraz z datą kolejnego pomiaru.